Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

Τέσσερα αριστουργήματα!

Ξένος τίτλος: Stagecoach (1939)
Ελληνικός τίτλος: Η άμαξα της άγωνίας
Σκηνοθεσία: John Ford
Παίζουν: Claire Trevor, John Wayne, Andy Devine, John Carradine, Thomas Mitchell
Χώρα: ΗΠΑ
Είδος: Γουέστερν

Υπόθεση: Το ταξίδι μιας ταχυδρομικής άμαξας που μεταφέρει έναν μέθυσο γιατρό, μια έγκυο γυναίκα, ένα διευθυντή τράπεζας που το έχει σκάσει με τα λεφτά των πελατών του, και άλλους, θα αναστατωθεί καθώς ο Τζερόνιμο είναι στο μονοπάτι του πολέμου στην περιοχή.




Για μένα πρόκειται για το πιο τέλειο γουέστερν της κλασικής περιόδου (δηλαδή μέχρι και το 1945 και την λήξη του 2ου Παγκοσμίου πολέμου, διότι από κει κι έπειτα θα περάσει στην πιο ώριμη φάση της περιόδου του, με τα λεγόμενα επι-γουέστερν και αργότερα τα σπαγκέτι γουέστερν), το οποίο συνέβαλε μαζί με άλλες διάσημες ταινίες εκείνης της χρονιάς στην αφετηρία μιας νέας αναγέννησης αυτού του είδους, καθώς την δεκαετία του ’30 βρισκόντουσαν σε μια κρίσιμη καμπή. Ένα τέλεια δομημένο έργο, από την αρχή μέχρι το τέλος, που ξεχωρίζει για την άψογη αφηγηματική της δομή και την σκηνοθετική αποτελεσματικότητα, μεθοδικότητα αλλά και συγχρόνως απλότητα του John Ford. Είναι υποδειγματικός ο τρόπος με τον οποίο αυτός ο πολύ σπουδαίος σκηνοθέτης χειρίζεται την πλοκή. Έχοντας στο επίκεντρο της ιστορίας μια ομάδα ατόμων, απόκληρων της κοινωνίας και το ταξίδι που πρέπει να κάνουν με μια ταχυδρομική άμαξα, ο Ford αργά και σταθερά, εκμεταλλεύεται όλους τους χαρακτήρες σκιαγραφώντας τους αναλυτικά όπου ο καθένας θα παίξει το δικό του ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας. Επίσης ο Ford από την αρχή κιόλας της ταινίας μας δίνει δύο πολύ σημαντικά στοιχεία που θα συμβάλλουν στην δραματική κορύφωση της καθώς και στην αγωνία του θεατή: την εκδίκηση που θέλει να πάρει ο John Wayne για την δολοφονία δύο δικών του ανθρώπων από τα μέλη μιας συμμορίας και την απειλή μιας φυλής ινδιάνων και του αδίστακτου αρχηγού της, Τζερόνιμο. Έτσι οδηγούμαστε στην περίφημη σκηνή της καταδίωξης της ταχυδρομικής άμαξας από τους ινδιάνους, η οποία αποτελεί μία από πιο τις θεαματικές, αξέχαστες, ρεαλιστικές σκηνές στην ιστορία των γουέστερν, σκηνοθετημένη με φοβερή επιδεξιότητα από τον Ford.


Ξένος τίτλος: The Man Who Shot Liberty Valance (1962)
Ελληνικός τίτλος: Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς
Σκηνοθεσία: John Ford
Παίζουν: John Wayne, James Stewart, Vera Miles, Lee Marvin, Edmond O'Brien
Χώρα: ΗΠΑ
Είδος: Γουέστερν

Υπόθεση: Ένας γερουσιαστής επιστρέφει στο Σίνμπον για να παραβρεθεί στην κηδεία ενός φίλου του και αφηγείται στους δημοσιογράφους το χρονικό της μικρής πόλης: το πέρασμα από την τρομοκρατία των ληστών στην έννομη τάξη και από τον αναλφαβητισμό στο δικαίωμα ψήφου.




Ένα πραγματικά υπέροχο αντιηρωικό γουέστερν, μια απομυθοποίηση της Άγριας Δύσης και των κλασικών, παραδοσιακών μοτίβων αυτού του είδους. Και το παράξενο είναι ότι γυρίστηκε από ένα σκηνοθέτη που ο ίδιος είχε φροντίσει να τα καλλιεργήσει και να τα κάνει σημαία του. Και δεν είναι άλλος από τον John Ford ο οποίος ουσιαστικά γκρεμίζει ότι είχε χτίσει τα προηγούμενα χρόνια και αυτό είναι κάτι που θέλει πολλά κότσια για να το κάνεις. Εδώ ο ήρωας δεν θα έχει την τύχη των προηγούμενων ταινιών του Ford. Εδώ δεν υπάρχουν οι Νο1 παραδοσιακοί κακοί των γουέστερν οι οποίοι δεν είναι άλλοι από τους ινδιάνους. Εδώ οι κακοί προέρχονται από το ίδιο το κοινωνικό-πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ. Η ταινία στην ουσία πραγματεύεται την αναπόφευκτη σύγκρουση της ζωής της Άγριας Δύσης που εκπροσωπείται από τον νόμο των όπλων, με αυτή της προόδου που φέρνει ο σιδηρόδρομος που εκπροσωπείται από τους νόμους του κράτους. Έτσι για τον Ford, ο John Wayne συμβολίζει την Άγρια Δύση και τον νόμο των όπλων ενώ ο James Stewart την πρόοδο και τους νόμους του κράτους όπου και οι δύο έχουν έναν κοινό εχθρό: τον αδίστακτο και σαδιστή ληστή Liberty Valance που σκορπάει τον τρόμο στην πόλη (ένας καταπληκτικός Lee Marvin). Ωστόσο η μοίρα θα τους επιφυλάξει διαφορετικά πράγματα. Ο ένας θα χάσει τα πάντα (την αξιοπρέπεια του, την ανθρώπους που αγαπά, ένα φάντασμα του εαυτού του) ενώ ο άλλος θα ανελιχθεί στα ανώτατα κλιμάκια της γερουσίας. Τέλος μια μεγάλη ειρωνεία κρύβεται πίσω από τον τίτλο της ταινίας Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς που το κάνει πια φανερό ο Ford με την τελευταία ακριβώς φράση της ταινίας.


Ξένος τίτλος: The Grapes of Wrath (1940)
Ελληνικός τίτλος: Τα σταφύλια της οργής
Σκηνοθεσία: John Ford
Παίζουν: Henry Fonda, Jane Darwell, John Carradine, Charley Grapewin, Dorris Bowdon
Χώρα: ΗΠΑ
Είδος: Δράμα, Κοινωνική

Υπόθεση: Μια φτωχή αγροτική οικογένεια από την Οκλαχόμα, θύμα της οικονομικής κρίσης, αναγκάζεται να εγκαταλείψει τον τόπο της και να αναζητήσει μια καλύτερη τύχη στη Καλιφόρνια.







Ένα συγκλονιστικό οδοιπορικό μιας πολυμελής οικογένειας στα χρόνια τις μεγάλης οικονομικής κρίσης την δεκαετία του ’30, η οποία έχοντας χάσει την φάρμα της από τους αδίστακτους μεγαλοκαρχαρίες των μεγάλων εταιριών αναγκάζεται να ξενιτευτεί και να αναζητήσει την τύχη της κάνοντας ένα μεγάλο, κουραστικό και γεμάτο προβλήματα ταξίδι ως την άλλη άκρη της Αμερικής, την Καλιφόρνια. Μακριά από συναισθηματικούς εκβιασμούς και οποιεσδήποτε σκοπιμότητες ο John Ford δεν διστάζει να καταδείξει την σαπίλα και την αδράνεια του κοινωνικού-πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ που οδήγησε τον αγροτικό λαό στην πείνα και την εξαθλίωση. Ελάχιστοι σκηνοθέτες τόλμησαν να αγγίξουν τέτοια δύσκολα θέματα όπως έκανε ο Ford. Υπέροχη σκηνοθεσία, φωτογραφία και ο Henry Fonda ίσως στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του. Σίγουρα πρόκειται για ένα από τα καλύτερα κοινωνικά δράματα στην ιστορία του Χόλιγουντ.


Ξένος τίτλος: A Night at the Opera (1935)
Ελληνικός τίτλος: Μια νύχτα στην όπερα
Σκηνοθεσία: Sam Wood
Παίζουν: Groucho Marx, Chico Marx, Harpo Marx, Kitty Carlisle, Allan Jones
Χώρα: ΗΠΑ
Είδος: Κωμωδία

Υπόθεση: Ο Οτις Ντρίφτγουντ προσπαθεί να ξεγελάσει την πλούσια κυρία Κλέιπουλ να επενδύσει τα χρήματά της σε μια εταιρεία όπερας. Ταυτόχρονα, ο Τομάσο και ο Φιορέλο προσπαθούν να πείσουν τον Οτις να προσλάβει στην όπερα ένα νεαρό ζευγάρι τραγουδιστών στη θέση του διάσημου τενόρου που αρχικά ήθελε να προσλάβει…





Απλά η καλύτερη κωμωδία που έχω δει ποτέ στην ζωή μου. Δείτε πως οι αδερφοί Μαρξ καταστρέφουν με τα κωμικά τους ευρήματα την παράσταση μιας όπερας. Δείτε πόσα άτομα μπορούν να χωρέσουν σε μια μικρή καμπίνα ενός πλοίου, κάνοντας ταυτόχρονα και μια δουλειά μέσα σε αυτήν (ή τουλάχιστον προσπαθούν να την κάνουν). Δείτε για πολλοστή φορά τον Groucho να μιλάει ακατάπαυτα, τον Chico και τον Harpo να παίζουν τα αγαπημένα τους όργανα (λίρα και πιάνο αντίστοιχα). Απλά δείτε την!